بذر هندوانه 

تاریخچه و مشخصات گیاهشناسی

هندوانه را بعضی ها بومی هندوستان و بعضی دیگر بومی کشورهای  آفریقایی می دانند ول آنچه مسلم است نوع خودروی هندوانه در اوایل نیمه دوم قرن  نوزدهم در آفریقا پیداشد و به نظر می رسد که هندوستان یک مرکز ثانوی انتشار هندوانه و تغییرات شدید آن باشد.از نظر گیاهشناسی هندوانه گیاهی است  یکساله و علفی با گونه های مختلف  و همگی از جنس  Citrullus است.

ارزش غذایی و اهمیت اقتصادی:
مقدار  آب و قند هندوانه همانند سایر گیاهان خانواده کدوییان است.مقدار انرژی آن به طور متوسط 100 کیلوژول  در 100گرم وزن تر است .هندوانه با تولید سالانه  حدود 30 تن در جهان پس از گوجه فرنگی و کلم پیچ دربین سایر سبزیها مقام سوم را داراست.ایران از نظر سطح زیر کشت در جهان مقام دوم  و از نظر مقدار تولید مقام سوم  را به خود اختصاص داده است.

شرایط آب و هوایی

هندوانه را می توان در انواع خاک ها کاشت لی بهترین خاک برای پرورش هندوانه زمین های شنی و رسی است .زمین های شنی که در بهار زودتر از سایر زمین ها گرم می شوند ویا زمین های لومی که دارای مواد آلی کافی هستند ،برای کاشت انواع هندوانه مناسبند.در هرصورت خاک باید از نظر مواد آلی غنی باشد و در غیر این صورت باید آن را با کود حیوانی تقویت کرد ویا این که هندوانه را بعد از گیاهانی که زمین ا حاصلخیز می کنند،کشت نمود.هندوانه در مقابل  ph نسبتا مقاوم است و می توان در زمین هایی که  ph آن تا 5 باشد آن را کاشت.هرچند که هندوانه در مقابل  phمقاوم است ولی باید دانست که هرقدر میزان  ph زمین های زیر کشت اسیدی تر باشد ،میزان سرایت بیماری ها نیز افزایش خواهد یافت.این گیاه نسبت به سرما نیز حساس است  و مانند سایر گیاهان این خانواده احتیاج به دوره رشد طولانی  و گرم دارد.

کود وتهیه بستر:
زمین مورد کشت باید دارای مواد آلی کافی باشد.با کود سبز یا کود حیوانی می توان خاک های نامناسب را اصلاح نمود.احتیاجات هندوانه نسبت به پتاس و ازت زیاد است ولی نیاز فسفر  در این گیاه نسبتا کم است.باتوجه به غنی بودن اکثر خاک های ایران نسبت به پتاس برای ارقام پر محصول مانند چارلستون گری مقادیر 140-90 کیلوگرم ازت و120 -80 کیلوگرم فسفر در هکتار توصیه می شود.

بذر و نشا
معمولا بذرپاشی هندوانه در زمین اصلی انجام می گیرد.بدین منظور حدود یک یا دو روز قبل از آن ،بذر را در پارچه مرطوب تحت دمای حدود 25 درجه سانتیگرد نگه می دارند وبدین ترتیب عمل جوانه زنی وسبز شدن تسریع می شود.زراعت هندوانه در منطقه گیلان معمولا به صورت کپه ای انجام می شود.بدین صورت که در محل های تعیین ده گودال هایی به عمق 30 تا 35 سانتیمتر وبه عرض 80 تا 100 سانتیمتر حفر کرد و کلوخهای حاصله را توسط ادوات باغبانی مثل فوکای دسته بلند ویا دسته کوتاه خرد می کنند. بهتر است مقداری کود دامی پوسیده را با خاک مخلوط کرده تا علاوه بر تقویت موادغذایی خاک گرمای زمین رانیز تا حدودی حفظ کند.به منظور کاشت ،تعداد 4 الی 5 بذر جوانه زده را روی بستر تهیه شده به نحوی قرار می دهند که ریشه چه ها به طرف پایین قرار گیرد.آنوقت روی بذر را با یک لایه نازک خاک نرم می پوشانند و بلافاصله با آبپاش آبیاری می کنند.در این روش فاصله ردیف ها را 5/1*5/1 متر در نظر میگیرند.کاشت مکانیزه هندوانه نیز دربعضی از کشورها رایج است. نوع کشت ردیفی است و پس از نمو کافی ،بوته های اضافی را به فواصل معین تنک می نمایند.
روش دیگر کاشت هندوانه که بیشتر در کشورهای خارجی رایج است ،استفاده از گلدان های توربی است.داخل این گلدان ها را حدود سه چهارم با مخلوطی از خاک و برگ، کود دامی پوسیده و خاک باغچه پرکرده و روی آن تعداد 1 الی 2 بذر را که قبلا خیس کرده اند قرار می دهند.آنوقت روی بذر را با مقداری خاک نرم و سبک می پوشانند و بلافاصله آبیاری می کنند.پس از آنکه گیاه جوان دوبرگه شد،آنها را همراه گلدان در زمینی که قبلا آماده گردیده است بادست یا با ماشین نشاکار در داخل خاک قرار می دهند.نشاهای جوان هندوانه همانند سایر گیاهان این خانواده در مقابل جابجاکردن بسیار حساس اند.

مراقبت های زراعی
بوته هندوانه برای رشد اولیه خود  احتیاج به گرما و رطوبت کافی دارد.بنابراین زمانی که زمین هنوز گرم نشده است می بایست از بذرپاشی خودداری نمود.در روش کاشت کپه ای پس از آنکه نهال ها به اندازه کافی رشد کردند،یک یا دو بوته قوی را نگه داشته و بقیه را تنک می کنند.در تنک کردن یا حذف بوته های اضافی باید دقت فراوانی به عمل آورد.معمولا کشاورزان به این امر واقف نیستند و بوته های ضعیف را با ریشه از خاک در می آورند. این عمل سبب می شود که سیستم ریشه ای بوته های قوی نیز صدمه ببیند.بنابراین بهتر است که ساقه بوته های ضعیف را که باید تنک شوند با ناخن قطع نمایند.پس از کاشت بذر باید زمین را از هر گونه عاملی که مانع رشد سریع گیاه می گردد برطرف نمود.دفع علف های هرز و سله شکنی خاک را می توان به علت عریض بودن فواصل کاشت توسط دیسک و یا کولتیواتور انجام داد.مناطقی که دارای تابستان های گرم وخشک هستند،باید به امر آبیاری توجه کافی مبذول داشت.زیرا بسیار مشاهده شده که هندوانه در اثر کم آبی رشد کافی نکرده و اندازه آن کوچک باقی مانده ویا به علائمسوختگی دچارده اند. کمبود کلسیم نیز می تواند در ته میوه سوختگی ایجاد کند.این ضایعه که به سوختگی گلگاه معروف است ،در اکثر هندوانه های رقم چارلستون گری مشاهده می شود.
هرس هندوانه به سادگی انجام می گیرد.برای این کار ساقه اصلی را بعد از برگ سو و ساقه های فرعی را جداگانه بعد از برگ پنجم قطع می کنند. وقتی که اندازه میوه ها نصف اندازه واقعی گردید آن ها را روی تخته سنگ و یا مواد مشابهی قرار می دهند.

برداشت هندوانه
برداشت این گیاه زمانی صورت می گیرد که میوه کاملاً رسیده باشد،یرا همان طوری که می دانیم تنها هندوانه های رسیده از حداکثر شیرینی و مرغوبیت برخوردارند.هندوانه رسیده را می توان با علائم و روش های زیر تشخیص داد:
رنگ قسمتی از پوست میوه که روی زمین قرار دارد،رنگ این قسمت ازپوست در هندوانه های رسیده زردرنگ است.
صدایی که از میوه در موقع ضربه زدن با انگشت از آن شنیده می شود. این صدا در میوه نارس نازک ودر میوه های رسیده مات است،
خشک شدن پیچک متصل به میوه که در موقع رسیدن میوه از رنگ سبز به زرد متمایل به قهوه ای تبدیل گشته و گاهی کاملاً خشک می شود.روش شناسایی اخیر از سایر روش های ذکر شده مطمئن تر است ولی تنها در مزرعه عملی است و نه دربازار.

شرکت پیشگامان صنعت وبذر هندوانه چارلستون گری و کریمسون سوییت ازشرکت روزن سیدز هلند ، هد آمریکا و هندوانه سوپر دراگون از شرکت دونگیا چین و هندوانه های آرمان،کسری و کیهان و  KYTO WHITE, KYTO 12, KYTO 16 از شرکت استارسیدز هلند را توزیع می نماید.